Eric Richard Kandel (shqip. Erik Riçërd Kandel), lindur më 7 nëntor 1929, është psikiatër, neuroshkencëtar dhe profesor i biokimisë dhe biofizikës në Universitetin Kolumbia (Columbia University) në Nju Jork (New York) të SHBA-së. Ai mbahet si "Einstein (shqip. Ajnshtajn) i hulumtimit të trurit". Në vitin 2000 ai mori Çmimin Nobel në Mjekësi për hulumtimin e tij mbi themelet e mendjes. Në një kërmill tepër i thjeshtë, që zotëron qeliza të veçanta nervore, "lepurin e detit" (shk. aplysia), ai zbuloi proteina të cilat krijojnë kujtesën afatgjatë.

Ai ka gjetur atë mbi të cilën edhe Freud (shqip. Frojdi) kishte pasur një ide se kontaktet midis qelizave nervore, sinapset, nuk janë fikse por fleksible. Ato mund të ndërrojnë vend dhe këtë e bëjnë të shtyra nga të mësuarit dhe kujtimet.

Kandel ka zbuluar se lepuri i detit mund të mësojë shumë gjëra. Kjo pasi me të vërtetë arkitektura e reflekseve është me të lindur por të mësuarit është hapi tjetër, një shtresë tjetër që krijohet mbi arkitekturën e reflekseve dhe që mund të ndërrojë elementet e kësaj arkitekture duke i bërë më të forta apo më të dobëta.

Kandel adhuron si Freud'in ashtu edhe Kant'in dhe thotë se ai është evolucionist dhe se Darwin (shqip. Darvini) ka pasur të drejtë. Nëse një mekanizëm i jep përparësi organizmit atëherë ky ruhet dhe përcillet tek brezat e tjerë. Po ashtu të mësuarit dhe kujtesa janë shumë të rëndësishme kështu që çdo kafshë sado e vogël duhet t'i ketë. Ato duhet të dinë se ku të gjejnë ujë, ushqim, ku janë armiqtë, ku janë miqtë. Gjithkush duhet ta dijë këtë.

Shih: Kujtesa fleksible

Enciklopedi shqip e Rruzull.net

(Albanian etymology, etimologji) Të gjitha të drejtat e Enciklopedisë dhe fjalorëve të Rruzullit janë të rezervuara © nga Rruzull.net - (375 herë lexuar)