Nė fshatin Sovajn tė Korēės, ėshtė zbuluar njė kodėrvarrim, i cili sipas specialistėve ėshtė 7 mijė vjeēar. Ajo ėshtė gjetur nė njė thellėsi prej 10 metrash nė periferi tė kėtij fshati tė njohur pėr pasurinė arkeologjike. Ajo ka njė diametėr prej 10.47 metrash dhe njė lartėsi prej 114 centimetrash.
Zona nė fjalė, ka qenė liqeni i dikurshėm i Maliqit, i cili pas tharrjes ka ngelur nė kėtė gjendje. Zona e Sovjanit ėshtė e njohur pėr lashtėsinė e saj, kohė e cila daton prej mėse 10 mijė vjetėsh.
Puna kėrkimore e arkeologėve ėshtė vazhdim i njė pune 3-vjeēare. Zbulimi mė i fundit dhe i rrallė qė i shton veēantinė kėtij vendbanimi ka qenė ai i gjetjes sė skeleteve njerėzore gjatė gėrmimeve. Zbulimi, qė i pėrket periudhės sė bronxit tė mesėm, vinte nė dukje njė ritual tė paparė ndonjėherė. Skeletėt ishin varrosur brenda banesave.
Interesant ka qenė zbulimi i skeletit tė pesė foshnjave latante nėn 5 muaj jetė.
Rituali apo zakoni mortor i konstatuar kėtu nuk ėshtė hasur nė asnjė nga vendbanimet e tjera qė ekzistojnė nė Shqipėri.
Nė kėtė vendbanim tė hershėm me vlera tė konservuara nė vite, pritet tė zbulohen teknikat e ndėrtimit tė banesave nė periudhėn e neolitit tė hershėm. Planimetria e banesave nė shtresat e vendbanimit tė zbuluar prezanton konstruksione tė panjohura deri mė sot nė vend dhe kėto janė unikale jo vetėm nė Shqipėri, por dhe nė shkallė ballkanike.
Krahas mėnyrės sė jetesės, tė dhėnave mbi jetėgjatėsinė e banorėve tė vendosur nė Sovjan dhe tė gjallesave( nėse zbulohen skeletė tė tjerė), karakteristikave tė ndėrtimeve dhe materialet qė pėrdoreshin pėr ngritjen e tyre, etj do tė zbulohet dhe cili sektor ka qenė mė i zhvilluar nėpėrmjet objekteve tė pėrpunuara dhe ritulaet qė ndiqeshin nga njerėzit parahistorikė.
Burimet: PANORAMA 31-07-2005, Shekulli 03-09-2005
|
