Studentėt qė duan tė studiojnė jashtė vendit tė tyre, parapėlqejnė nė shumicėn e rasteve Shtetet e Bashkuara se sa ēdo vend tjetėr. Rruga pėr tu pranuar nė njė universitet nuk ėshtė e lehtė. Afro 600 mijė studentė nga gjithė bota ndjekin universitetet amerikane. Mė shumė se 3 mijė e 600 institucione tė arsimit tė lartė amerikan pranojnė studentė tė huaj.
Cheryl Darrup-Boychuck drejton Revistėn Akademike Amerikane, njė faqe interneti qė ofron informacion pėr studentėt qė duan tė njihen me procesin e zgjedhjes dhe financimit tė studimeve universitare nė Shtetet e Bashkuara, qė synon tė nxisė studentėt tė zgjedhin universitete amerikane. Mendoj se njė student qė ėshtė i interesuar pėr tė studiuar nė Shtetet e Bashkuara duhet tė bėjė sė pari vlerėsimin e vetes, pra tė vendosė se ku do tė pėrqėndrohet. Nė Shtetet e Bashkuara mund tė zgjedhėsh nga njė listė me afro 500 lėndė tė ndryshme mėsimore - ajo i kėshillon studentėt tė bėjnė kėrkime nė internet - Vetėm shkolla mund tė kushtojė deri nė 40 mijė dollarė, ndėrsa shpenzimet e jetesės gjatė viteve tė shkollės luhaten nga 15 mijė deri nė 40 mijė dollarė. Ndihmat financiare dhe bursat janė shumė tė kufizuara.
Kėshtu ndihma financiare ėshtė gjėja e parė qė duhet menduar nga cilido qė ka nė plan tė shkojė nė Amerikė pėr tė studiuar sepse nė fakt studentėve tė huaj nuk u ofrohet shumė nė aspektin financiar. Grupi NAFSA: Shoqata e Edukatorėve Ndėrkombėtarė thotė se 81 pėrqind tė studentėve qė shkojnė nė Amerikė e paguajnė shkollimin e tyre me paratė e veta ose me paratė e familjes.
Studentėt e huaj pasuniversitarė kanė mė shumė gjasa tė marrin ndihmė financiare se studentėt universitarė. Megjithatė, 47 pėrqind e studentėve tė huaj pasuniversitarė e paguajnė shkollimin me paratė e tyre ose tė familjes sė tyre.
Studentėt qė kanė nė plan tė shkojnė nė Shtetet e Bashkuara dhe tė punojnė pėr tė mbuluar njė pjesė tė kostos, duhet tė dinė se, para se tė marrin vizėn, duhet tė kenė letrėn e pranimit nė Universitet, si dhe llogaritė bankare apo njė dokument pėr miratimin e ndihmės financiare, qė provojnė se personi ka fonde tė mjaftueshme pėr tė studiuar dhe jetuar nė Shtetet e Bashkuara.
Qeveria e Shteteve tė Bashkuara jep ndihmė pėr studentė nga disa vende. Hollėsi mund tė kėrkohen nga ambasada amerikane ose nga njė zyrė e Agjencisė sė Shteteve tė Bashkuara pėr Zhvillim Ndėrkombėtar (USAID). Edhe universiteti lokal mund ta ketė njė informacion tė tillė.
Disa shkolla amerikane sigurojnė ndihmė financiare pėr studentėt e huaj. Njė listė e kėtyre shkollave mund tė gjendet nė faqen e internetit me kėtė adresė edupass.org. Kjo faqe jep edhe shumė informacion se kujt duhet ti shkruash pėr tė kėrkuar ndihmė financiare. Dhe i paralajmėron studentėt tė mos paguajnė nėse kėrkohen para pėr formularėt e aplikimit pėr bursa, sepse mund tė mashtrohen.
Kjo faqe tė tregon gjithashtu se si tė porosisėsh botime tė tilla si Financimi pėr tė studiuar nė Amerikė - Udhėzime pėr Studentėt dhe Profesionistėt e huaj. Ky libėr udhėzimesh jep njė listė prej mė shumė se 600 vendesh ku studentėt ndėrkombėtarė mund tė marrin ndihmė pėr tė paguar pėr studimet e tyre.
Nė internet mund tė gjendet shumė informacion rreth ndihmės financiare. Nėse nuk ke kompjuter, atėhere mund ta kėrkosh informacionin nė njė shkollė apo qendėr edukimi.
Njė faqe tjetėr e dobishme pėr studentėt ėshtė ajo qė administrohet nga Departamenti i Shtetit. Adresa e saj ėshtė educationusa.state.gov.
Bursat Fulbright
Programi Fulbright u jep amerikanėve shansin tė studiojnė, tė japin mėsim dhe tė bėjnė kėrkime nė vende tė tjera. Po kėshtu ky program u jep mundėsinė edhe studentėve dhe pedagogėve nga vendet e tjera tė vijnė nė Shtetet e Bashkuara pėr tė njėjtin qėllim.
Ata qė pėrfshihen nė kėtė program marrin para tė mjaftueshme pėr udhėtime, arsimim dhe jetesė. Programi financohet nga qeveria e Shteteve tė Bashkuara, qeveritė e vendeve tė tjera dhe organizata private.
Programi Fulbright ėshtė krijuar nė vitin 1946 sipas projektligjit tė propozuar nga Senatori William Fulbright, i cili e shihte kėtė si njė mėnyrė efikase pėr tė rritur mirėkuptimin ndėrmjet vendeve tė ndryshme. Ai besonte gjithashtu se programi mund tė pajiste me dije udhėheqėsit e ardhshėm tė botės.
Senator Fulbright mendonte se tė jetosh e mėsosh nė njė vend tjetėr ndihmon qė njerėzit tė kuptojnė ide tė tjera dhe mėnyra tė tjera jetese. Ai mendonte se kjo lloj pėrvoje i ndihmonte njerėzit tė kuptonin mė mirė edhe vendin e tyre.
Gati 5 mijė grante Fulbright jepen ēdo vit pėr studentė, pedagogė e profesionistė amerikanė e tė huaj. Nė lidhje me kėtė program mund tė mėsohet mė hollėsisht nga Zyra e Ēėshtjeve Arsimore dhe Kulturore nė Departamentin e Shtetit si edhe nė njėrėn nga faqet elektronike tė Zėrit tė Amerikės nė voaspecialenglish.com .
Njė program i tjetėr quhet Fulbright Teacher and Administrator Exchange - Programi Fulbright pėr Shkėmbim Mėsuesish dhe Administratorėsh. Ky program bėn tė mundur qė njė mėsues amerikan dhe njė koleg i tij nga njė vend tjetėr tė kėmbejnė vendet, zakonisht pėr njė vit shkollor.
Lista e vendeve tė pėrfshira nė program ndryshon nga viti nė vit. Faqja e internetit pėr Programin Fulbright pėr Shkėmbim Mėsuesish dhe Administratorėsh ėshtė fulbrightexchanges.org.
Vėshtirėsi nė marrjen e vizės
Disa njerėz po shprehin mendimin se Shtetet e Bashkuara nuk janė mė aq tė hapura ndaj studiuesve tė huaj. Pas sulmeve terroriste tė 11 shtatorit, Shtetet e Bashkuara i bėnė mė tė rrepta kėrkesat pėr viza pėr studentėt, pedagogėt dhe studiuesit ndėrkombėtarė. Numri i tyre ka rėnė me mė pak se 2 mijė qė nga 11 shtatori 2001.
Pas masave mė tė rrepta tė sigurisė dhe rasteve tashmė tė njohura tė profesorėve tė huaj, tė cilėve nuk u janė dhėnė, ose u janė hequr vizat, disa kritikė filluan tė shtrojnė pyetjen nėse Shtetet e Bashkuara po kultivojnė njė mendėsi kėshtjelle.
Burimet:
Tė studjosh nė Shtetet e Bashkuara?.../ZA
Si mund tė studiosh nė Shtetet e Bashkuara?/ZA
Bursat Fulbright/ZA
Forcimi i rregullave pėr vizat, po pengon programet e shkėmbimit Fulbright/ZA
|