Profesor Bernd Fischer, shef i Departamentit të Historisë në Univeristetin e Indianës në Fort Wayne dhe autor i librit “Shqipëria në Luftë” thotë se edhe sot nacionalizmi shqiptar është shumë më i dobët dhe përbën shumë më pak kërcënim për rajonin se ato të kombësive të tjera. Arsyeja kryesore është se në vende të tjera është zhvilluar më herët dhe ka patur një shekull më shumë kohë për të marrë formë.
Profesor Fischer thotë se në rastin e Shqipërisë, elitat kanë luajtur një rol shumë të madh. Profesori shpjegon se si pasojë e faktit që shqiptarët ishin aq të ndarë deri në fund të shekullit të 19-të, ishte e nevojshme një lloj nxitjeje nga ana e intelektualëve, gjë që nga fundi i shekullit arriti të t’i jepte shtysë zhvillimit të nacionalizimit. Edhe sot elitat luajnë një rol kritik në nacionalizmin shqiptar.
Gjatë prezantimit të tij, profesor Fischer, që është ndër të tjera edhe autor i librit “Mbreti Zot dhe Beteja për Qëndrueshmëri në Shqipëri”, gjen edhe një ngjashmëri të pazakontë, të paktën përsa i takon nacionalizmit, mes Mbretit Zog dhe Enver Hoxhës:
“Mendoj se janë të ngjashëm në kuptimin që u gjendën përballë të njëjtave probleme. Nga pikëpamja ideologjike, ata janë shumë të ndryshëm, por për shkak të faktit që të dyve iu desh të përballen me ndërtimin e shtetit dhe pak a shumë në të njëjtin nivel zhvillimi, në fund të fundit do të thoja që politikat e tyre ishin të ngjashme.”
Në ditët e sotme thotë profesori Fischer, historia sjell gjurmët e saj në zhvillimet aktuale dhe thotë se nuk është për t’u habitur që po hasen vështirësi në Shqipëri përsa i takon krijimin të një shteti dhe shoqërie të qëndrueshme.
“Shqiptarët kanë patur pak përvojë me ekonominë e tregut dhe sigurisht që nuk mjafton thjesht ta shpallësh veten demokrat, për të ndërtuar një demokraci. Shteteve të Bashkuara iu deshën qindra vjet dhe nuk mendoj se pret njeri që shqiptarët të kapërcejnë disa faza së bashku...”.
Profesor Fischer thotë se nuk ka dyshim që historia ka një rëndësi të jashtëzakonshme në gjithë kombësitë ballkanike. Ai thotë se mes serbëve, bullgarëve dhe rumunëve për shembull ekziston prirja për të parë me nostalgji perandoritë mesjetare dhe se ata i shohin si model, programet e atëhershme nacionaliste.
“Shqiptarët janë të ndikuar në një mënyrë të ngjashme megjithëse ata pavarësisht se kishin Skënderbeun nuk e kanë patur atë shtet mesjetar me bazë kombësinë”, thotë ai.
Burimi: Prof. Fischer: Nacionalizmi shqiptar është më i dobët se ai i fqinjëve të tjerë në rajon/ZA
| 
