Tė ashtuquajturat Organic Light Emitting Diodes, shkurt OLED, janė dioda tė bazuara nė shtresa organike (rreth 100nm), tė ngjeshura midis anodash dhe katodash. Prej andej buron drita nė tė gjitha ngjyrat. Prej kėtyre mund tė pėrgatiten pjesė pėrbėrėse, nė tė cilat do tė ishin thurur tė gjitha pėrparėsitė e plastikės (e hollė, fleksibėl, sipėrfaqesheshtė) me atė tė diodave ndriēuese (fuqia ndriēuese, konsumim mė i pakėt i rrymės). Veē kėsaj, kėto janė nė mėnyrė domėthėnėse mė tė lehta dhe tė lira pėr t'u prodhuar se LCD-tė. Dhe me tė vėrtetė tė sheshta.
Krahasuar me paraqitėsit OLED, LCD-tė janė zhvatės tė vėrtetė energjie. 97% tė tė gjitha ekraneve LCD prodhohen sot nė Azi. Ky tren teknologjik u nis asokohe pa Europėn. Kjo gjė mund tė ndryshojė kur ėshtė fjala pėr teknologjinė OLED.
Ministria gjermane e hulumtimeve ka pėrkrahur qė nė 1999-n hulumtimet dhe zhvillimin e teknologjisė OLED, qė kjo tė vėjė themele nė Gjermani.
Edhe idetė e para pėr paraqitėsit me kristale tė lėngėta, pra LCD, erdhėn nga Gjermania. Dhe kjo, para 40 vjetėsh. Por nė atė kohė nuk pati ndonjė sipėrmarrės gjerman qė donte tė vinte para nė kėtė teknologji. Nė vitin 1973 dolėn orėrat e para digjitale dhe kalkulatriēet e xhepit nė Japoni. Pak mė vonė u krijuan atje edhe ekranet e para tė sheshta. Sot prodhohen 97% tė tė gjithė paraqitėsve tė sheshtė modelesh tė ndryshme nė Azi. Por megjithė hapat pėrpara, LCD-tė e sotme tė pėrdorura nė mėnyrė masive nė kompjuterat e prehėrit kanė cene tė mėdha: kontrastet janė tė kufizuara, kompjuteri ka nevojė pėr shumė rrymė pėr ndriēimin e sfondit. Pėrveē kėsaj nuk janė tė tejdukshėm dhe tė lakueshėm. Prandaj nė Univertitetin Teknik Braunschweig, Wolfgang Kowalsky dhe ekipi i tij hulumtojnė mbi tė ashtuquajturat OLED-ė.
Ekran OLED
|
Para pak kohėsh kanė dalur paraqitėsit e parė tė vegjėl mbėshtetur nė shtresa ndriēuese organike qė dėftejnė teknologjinė OLED. Lėnda organike ėshtė ndėrkallur nė proces nė trajtėn e pluhurit tė thatė. Mbi njė truall tė hollė, qė mė vonė duhet tė jetė fleksibėl, ngulitet rrjeti i furnizimit me energji. Nė njė dhomėz me vakuum ndahet pluhuri organik nė shtresa tė ndryshme tė holla sa njė fletė cigareje.
Ky proces funksionon tani pėr tani vetėm nė shkallė laboratorike. Shtresat e pėrfunduara organike dhe rrjeti i rrymės, tė gjitha tė gjėra sa njė qime, kapsohen pastaj nga robotė, d.m.th. mbyllen nė mėnyrė hermetike.
Prodhimi i ekraneve qė do tė ndriēonin shkėlqyeshėm, tė lakueshėm dhe elastikė do tė jetė nė mbarė botėn synimi i viteve tė ardhshme. OLED'ėt munden qė pas 10 vjetėsh tė pushtojnė tryezat tona tė shkrimit.
Pėrgatiti :
Alvin Ekmekēiu
Burimi: OLED - Displays machen Zukunftsvisionen wahr/3sat/nano/18.02.2005
Vė re! Ky shkrim nuk lejohet tė kopjohet dhe tė pėrdoret pėr qėllime komerciale (fitimprurėse). Mbi lejet e pėrdorimit tė shkrimeve tė © Rruzull.net lexo kėtu.
|