Korrupsion ka patur gjithmonė. Ekspertėt qė merren me studimin e korrupsionit thonė se ėshtė pothuajse e pamundur tė eliminosh grykėsinė qė ėshtė motivi kryesor i shumė aktiviteteve kriminale. Por ka strategji tė tjera tė efektshme pėr tė luftuar korrupsionin si nė vende tė mėdha edhe nė vende tė vogla, nė vende tė pasura e tė varfėra. Njė prej formave ėshtė debati i hapur rreth korrupsionit.
Ekspertėt thonė se kostoja e korrupsionit arrin nė 1 trilion dollarė nė vit. Nancy Boswell e organizatės Transparency International thotė se kjo ėshtė vetėm maja e ajzbergut. Dhe kjo nuk pėrfshin pėrvetėsim fondesh. Nuk pėrfshin forma tėt tjera korrupsioni qė e keqėsojnė problemin. Nuk pėrfshin urat, rrugėt qė mbeten pa u ndėrtuar, projektet qė ndėrtohen nė kurriz tė arsimit, kujdesit shėndetėsor dhe shėrbimeve tė tjera bazė.
Ēdo vit, Transparency International boton njė listė vendesh se si banorėt e perceptojnė integritetin e qeverisė. Shumica e vendeve marrin nėn 5 pikė, nga 10 tė mundshmet.
Nga Angola, nė Ekuador e deri nė Azerbaixhan indeksi tregon njė lidhje tė drejtėpėrdrejtė tė korrupsionit me varfėrinė. Nė vendet e pasura me naftė dhe burime tė tjera, ka ende varfėri tė madhe dhe kėto vende janė nė fund tė listės.
Peter Voicke, ish-Zėvendėspresidenti Ekzekutiv i Korporatės Financiare Ndėrkombėtare, IFC-sė, thotė se korrupsioni, i cili nxitet edhe nga burokracia dhe nga rregullat e shumta qė vendosin qeveritė, shton koston e zhvillimin tė biznesit. "Nėse nevojiten, tė themi 50 leje pėr tė hapur njė binzes, njerėzit joshen nga ideja pėr tu paguar rryshfet zyrtarėve qė i japin kėto leje, nė mėnyrė qė ti sigurojnė ato."
Nė dhjetor tė vitit 2003, Kombet e Bashkuara miratuan njė protokoll kundėr korrupsionit. Ky ėshtė ligji i parė ndėrkombėtar pėr ti konsideruar kėto shkelje si krime dhe pėr ti ndėshkuar personat pėrgjegjės.
Vendet e zhytura nė korrupsion e kanė tė vėshtirė tė jenė tė hapura. Nė kėto vende, nxjerrja e zyrtarėve para drejtėsisė ėshtė njė proces i gjatė drejt pastrimit tė sistemit dhe rivendosjes sė ndjenjės sė krenarisė kombėtare.
Burimet:
Korrupsioni dhe kostoja e tij /ZA
Peter Voicke: Burokracia dhe rregullat e shumta nxisin korrupsionin/ZA
|