|
Teknologji: Aeroplani Lockheed SR-71 Blackbird: mė i shpejti dhe mė lart i fluturuari Nga Inxh. Saimir Lolja - E hėnė , 15 dhjetor 2003
|
Qėkur parardhėsi i tij Blackbird A-12 u testua mė 1962 dhe u shfaq nė botė mė 1964, aeroplani Blackbird SR-71 dhe llojet e ngjashme me tė kahera tė mbuluar me fshehtėsinė e Luftės sė Ftohtė ėshtė bėrė legjendar pėr shpejtesinė dhe fuqinė e ngritjes sė tij. Akoma, shumė nga ēėshtė arritur gjatė misioneve tė tij tė zbulimit nė lartėsi tė mėdha mbesin njė enigmė.
Aeroplani eksperimental Blackbird X-15 fluturoi mė lart dhe mė shpejt se Blackbird SR-71. Megjithatė, nuk ka aeroplan tjetėr tė prodhuar qė ta ketė barazuar llojin Blackbird SR-71 qė arriti shpejtėsinė rekord prej mė shumė se Mach 3.3 (domethėnė mbi 3.3 herė mė shpejt se shpejtėsia e zėrit ose mbi 3540 km/orė). Ai u ngjit nė lartėsinė 26 km, gjė qė i dha tė drejtėn tė fluturonte pėr vėzhgime zbuluese mbi Bashkimin Sovjetik pa e shkelur hapėsirėn ajrore tė tij. Nė vitin 1974, aeroplani SR-71 vendosi disa rekorde shpejtėsie tė paarritshme, si pėr shembull udhėtimin Nju Jork Londėr pėr dy orė.
Forcat Ajrore Amerikane u detyruan ta ndėrpresin programin Blackbird mė 1990, por iu kthyen shkurtimisht nė mesin e viteve 1990 dhe pastaj iu shkėputėn atij pėrfundimisht. Agjensia Kombėtare e Aeronautikės dhe Hapėsirės (NASA, National Aeronautics and Space Administration) kreu gjithashtu disa fluturime me aeroplanin SR-71 pėr qėllime shkencore, sė pari gjatė viteve 1970 dhe pastaj gjatė viteve 1990 derisa i ndėrpreu fluturimet me tė nė vitin 2001. Megjithėse dyzet vjet kanė kaluar qėkur aeroplani Blackbird SR-71 u projektua nga inxhinierėt, shpejtėsia dhe lartėsia tė arritura prej tij kanė ngelur akoma tė paarritshme.
Aeroplani SR-71 ka dy pilotė: njėri pėr drejtim aeroplani dhe tjetri pėr zbulim-vėzhgimet. Ky aeroplan ėshtė i paarmatosur, por ėshtė i pajisur me njė sistem elektronik kundėrveprues. Aeroplani ėshtė i ndėrtuar prej Titani ose pėrzjerje tė tij qė janė tė afta ti durojnė nxehtėsisė sė prodhuar nga shpejtsia shumė e madhe pėr shkak tė fėrkimit me ajrin. Ky aeroplan mban mbi 46 m3 vajgur si lėndė djegėse motorrike. Tė dhėnat e tij kryesore janė:
Gjatėsia 32.74 m
Gjėrėsia pėrfshirė edhe krahėt 16.94 m
Lartėsia 5.64 m
Pesha mė e madhe 77111 kg
Shpejtėsia mė e madhe 3715 km/orė
Largėsia e fluturimit pa furnizim nė ajėr 3200 km
Largėsia mė e madhe e fluturimit 4800 km.
Pėrgatitur nga Inxh. Saimir Lolja
|
|
| |
| Vlerėso shkrimin | Nota mesatare: 4.8
Votues: 15
| |
|
