Astronomi: Jeta nė Tokė drejt fundit tė saj Data e botimit: E diel , 06 gusht 2000
Lėnda: Toka
|
Jeta nė Tokė ka egzistuar qė prej pėrafėrsisht 4 miljard vjetėsh dhe i ka mbetur tė egzistojė edhe pothuajse 1 miljard vjet.
Dielli ynė ėshtė njė yll i pėrmasave tė zakonshme i cili u krijua prej resh gazi dhe pluhuri. Energjia diellore qė na ngroh ne ėshtė djegie e hidrogjenit i cili kthehet kėshtu nė helium.
Qė nga koha kur Dielli lindi deri tani rrezatimi i tij mbi Tokė ėshtė rritur me 30 pėrqind dhe rritet akoma me njė pėrqind ēdo njėqindmiljonė vjet ēfarė sjell si pasojė qė nė Tokė temperatura do tė rritet gjithnjė e mė tepėr.
Pas 500 mijonė vjetėsh do tė ketė kaq pak dioksid karboni sa pjesa mė e madhe e formave tė jetės nuk do tė mund tė mbijetojė, pėrveē disa llojeve si misri, sheqeri dhe disa barnave tropikale tė cilat mund tė kryejnė proēesin e fotosintezės edhe me sasi tė ulta dioksidi karboni.
Mbas njė miljard vjetėsh temperatura mesatare mbi sipėrfaqen e Tokės do tė jetė 50-60 gradė, e mjaftueshme pėr tė bėrė qė uji i tėrė rruzullit tė avullojė. Por pa ujė nuk ka jetė.
Jeta nė Tokė ka egzistuar qė prej pėrafėrsisht 4 miljard vjetėsh dhe i ka mbetur tė egzistojė edhe pothuajse njė miljard vjetė.
Kėtė formė mund tė marrė Dielli ynė gjatė shuarjes
|
Mbas 6,5 miljardė vjetėsh Dielli do tė ketė djegur pjesėn e hidrogjenit qė ndodhet nė qendėr dhe do tė nisė tė shuhet. Faza e shuarjes do tė zgjasė njė miljard vjetė.
Rruzulli i pėrtharė tokėsor do tė kapet nga flakėt e Diellit. Dielli do tė zmadhohet me shpejtėsi dhe do tė ketė njė rreze sa largėsia nga Dielli nė Tokė.
Mė vonė ai do tė kalojė nė njė jetė tė dytė duke u zvogėluar dhe nisur sė djeguri heliumin.
Pas djegies sė krejt heliumit Dielli do tė humbasė sasi tė mėdha materie me ēlirimin e stuhive diellore qė do tė vjedhin jashtė tė brendshmet e tij. Gjithėsia do tė pasurohet kėshtu me lėndė tė reja qė do tė ndihmojnė nė krijimin e yjeve apo planetėve tė tjerė dhe ajo qė do tė mbesė nga Dielli do tė jetė njė bėrthamė e vdekur, e vogėl dhe e nxehtė nė njė mjegull ciflash shumėngjyrėshe.
Pėrgatiti Alvin Ekmekēiu - Mbėshtetur tek materialet e marra nga gazeta suedeze Dagens Nyheter.
Vė re! Respekto punėn tonė ! Mos pėrdor shkrimet e kėsaj reviste pa lejen tonė dhe pa vėnė nė dukje se puna e kujt ėshtė !
|
|
| |
Vlerėso shkrimin | Nota mesatare: 4.23 Votues: 63
| |
|