Gjatë historisë njerëzit janë përpjekur të gjejnë një shpjegim të thjeshtë ndaj sjelljeve të çuditshme të disa njerëzve.

Këta njerëz kishin fytyrë josimetrike dhe kafka jashtëzakonisht të mëdha apo të vogla. Gjithashtu atyre u pëlqente të tatuoeshin, gjë e cila sipas Lombroso-s ishte "Njëra prej shenjave thelbësore që shquanin njeriun primitiv"". Idetë e tija gjetën kundërshtim që në fillim por prapëseprapë arritën të zinin vend në disa shtete.

Gjatë mesit të shekullit që kaloi dolën dëmtimet e kromozomeve si një shpjegim tjetër i thjeshtë i sjelljes kriminale. Si tepër të rrezikshëm mendoheshin të ishin burrat me një kromozom Y të tepërt. Studimet që pasuan kanë vënë në pikëpyetje një lidhje të tillë.

Studimet e sotme tregojnë se duhet të punojnë disa pjesë të trurit në mënyrë që njeriu të arrijë t´ia dalë mbanë të japë e marrë me njerëzit e tjerë.

Janë vërejtur shumë raste ku njerëz që më parë kanë qenë të shoqërueshëm dhe të sjellshëm, pas ndonjë aksidenti që ka lënë dëmtime në tru, personaliteti i tyre është shndërruar. Këto e kanë më të vështirë të ndjekin ligjet dhe të mësojnë nga gabimet e veta.

Antonio Damasio që është profesor neurolog në Universitetin e Iowa-s në SHBA ka nxjerrë një libër të quajtur "Gabimi i Descartes-it" ku tregon mbi disa pacientë të tij me dëmtime në pjesën e përparme të trurit.
Antonio ka bërë një eksperiment të tillë ku nga njëra anë njerëz me dëmtime truri dhe nga ana tjetër njerëz të shëndetshëm, u vunë të luanin një lojë bixhozi me letra. Lojtari tërheq letra nga dy lloje të ndryshme. Njëri lloj të jep mundësinë të fitosh një çmim të madh por nga ana tjetër përmban rrezikun e humbjeve të mëdha. Lloji tjetër jep fitime më të vogla por edhe rreziku për të humbur është më i vogël.

Lojtarët ishin të lidhur tek një gënjeshtërzbulues që në të vërtetë nuk mat gjë tjetër veç se kundërveprimin stresor të trupit.
Lojtarët e shëndetshëm e kuptojnë menjëherë që në largpamësi ia vlen të investojnë tek lloji i letrave ku fitimi është më i sigurtë. Ndërsa ata me dëmtime truri vendosin të vënë gjithçka kanë tek lloji me fitim të madh por të pasigurtë - ku i humbasin të gjitha që kanë. Gënjeshtërzbuluesi tregon se tek njerëzit e shëndetshëm dikur në fillim të lojës krijohet një reaksion në çastin kur ata janë duke gjykuar nëse ia vlen të tërheqin një letër nga lloji i pasigurtë. Por tek ata që kanë dëmtime të trurit nuk krijohen reaksione të tilla. Ata duken të jenë verbëruar ndaj disa ndjenjave që na ndihmojnë ne të tjerëve të marrim intuitivisht vendime të mençura. Atëherë lind pyetja: a është një njeri i tillë plotësisht i përgjegjshëm për veprimet e veta ?

- Është e qartë që këta njerëz nuk e kanë dëmtuar trurin e tyre me dashje. Kështu që sipas gjasave këta nuk janë plotësisht të përgjegjshëm për atë që bëjnë, thotë Antonio Damasio, i cili prapëseprapë nuk pranon të dëshmojë në gjyqe ku trajtohen krime të bëra nga njerëz me dëmtime në tru.

Tru i zakonshëm njeriu.

- Që një njeri bën një krim është diçka tepër e ndërthurur. Unë nuk besoj se do të arrihet ndonjëherë të bëhet ndonjë lidhje specifike midis krimit dhe një hetimi biollogjik. Ka plot faktorë të mjedisit të cilët gjithashtu luajnë rol, thotë Marianne Kristiansson, kryemjeke e degës së psikiatrisë ligjore në spitalin e Huddinge-s në Suedi.

Ajo është e mendimit se studimi i trurit zë një vend të veçantë në çështjet ligjore, nën kushtin që ai të ndërthuret me mënyra të tjera hetimi.

Tru vrasësi. Zonat e trurit që punojnë më tepër janë të kuqe e ato që punojnë më pak janë blu. Tek truri i vrasësit shihet më pak veprimtari në lobet ballore.

Ball më të ftohtë

Shumë vrasës kanë një veprimtari jashtëzakonisht të vogël në lobet e përparshme të trurit (shih figurat). Kjo ka dalur nga një krahasim që i kanë bërë amerikanët trureve të 41 vrasësve me të po kaq njerëzve që respektojnë ligjin. Adrian Raine, që është profesor psikologjie në Universitetin e Kalifornisë së Jugut, së bashku me bashkëpuntorët e tij kanë fotografuar truret e njerëzve në fjalë me një të ashtuquajtur aparat fotografik PET. Fotot tregojnë se sa shumë vihen në punë pjesë të ndryshme të trurit kur personi është duke zgjidhur një problem.