...hardhucat kapen pas sipërfaqeve që përshkojnë duke u ngjitur pikërisht tek struktura molekulare e tyre.
Hardhucat lëvizin me shpejtësi edhe përgjatë sipërfaqeve më të lëmuara si ç'është xhami, si dhe mund t´u ngjiten mureve apo të ecin në tavane pa rënë. Shkenctarët janë përpjekur prej vitesh të kuptojnë se si është e mundur kjo gjë, por vetëm tani së fundi mendohet se mund ta kenë gjetur arsyen.
Robert J. Full i Universitetit Berkeley të California-s së bashku me kolegët e tij kanë deklaruar se hardhucat kapen pas sipërfaqeve që përshkojnë duke u ngjitur pikërisht tek struktura molekulare e tyre. Ajo që i mban të ngjitur është një lloj energjie atomike.
Hardhucat shfrytëzojnë forcat e van der Waals që janë krijimi i tërheqjeve të dobëta dhe të shkurtra midis atomeve me ngarkesë të kundërt elektrike. Midis të tjerave me forcat e van der Waals mund të shpjegohen shumë veti të ujit, si ajo e pikës së lartë të vlimit, ku molekulat lidhen në shoqërime të shthurura dhe të shkurtra.
Pëllëmbët e këmbëve të hardhucave nuk janë qerose. Secila prej tyre është e mbuluar me rreth gjysëm milion qime të holla të quajtura Setae. Çdo Setae degëzohet deri në 1000 qime tejet mikroskopike të quajtura Spatulae. Një hardhucë ka me biljona Spatulae, të cilat krijojnë një sipërfaqe me një ashpërsi mikroskopike e cila ngjit pas energjisë së sipërfaqeve në të cilat kalon.
Por më e vështira për një hardhucë nuk është të ngjitet pas diçkaje por të shqitet prej saj. Këtë gjë ajo e kryen duke ndryshuar këndin e qimeve.
Tani studjuesit do përpiqen të krijojnë një material ngjitës kaq të përsosur si ai i këmbëve të hardhucave që do të shfrytëzojë forcat atomike, që mund të shqitet pastaj lehtë prej saj pa shkaktuar ndonjë dëmtim, dhe që do të mund të përdoret përsëri.
Përgatiti Alvin Ekmekçiu - Bazuar në materialin e revistës Nature Vë re! Respekto punën tonë ! Mos përdor shkrimet e kësaj reviste pa lejen tonë dhe pa vënë në dukje se puna e kujt është !
|