Gjumi dimėror ėshtė ai nė tė cilin bien disa kafshė me fillimin e dimrit pėr tu zgjuar pėrsėri nė pranverė. Gjatė kėtij gjumi proēesi i metabolizmit nė trup qė normalisht kryen djegien e karbohidrateve, ndėrron gjendjen e tij duke u kthyer kėshtu tė djegė dhjamin dhe yndyrnat.
Kjo bėn qė tė kursehen energjitė, dhe me fjalė tė tjera bėn tė mundur fjetjen pa ndėrprerje pėr njė kohė kaq tė gjatė, si ē“ėshtė periudha e dimrit.
Tani fiziologu i kafshėve Gerhard Heldmaier ka gjetur tek kafshėt dy gjene frenuese tė cilat aktivizojnė ose ēaktivizojnė disa enzima vendimtare nė ndryshimin e gjendjeve tė mėsipėrme tė metabolizmit.
Dy gjene tė tjera frenuese janė gjetur njė vit mė parė nga njė grup studiuesish amerikanė.
Helmaier thotė se tė njėjtėt gjene gjenden edhe tek njeriu.
Skenė nga filmi "2001: Njė Odise hapėsire". Astronauti ėshtė duke bėrė njė lloj gjumi dimėror nė njė shtrat tė posaēėm
|
Gjetja e pėrdorimit.
Nė filmin trillueso-shkencor "2001: Njė Odise hapėsire" tė vitit 1968, regjizori Stanley Kubrick i vė heronjtė e tij tė flėnė njė lloj gjumi dimėror nė rrugėn e tyre pėr nė njė planet tė largėt. Regjizorė tė tjerė kanė huazuar tė njėjtin pėrfytyrim mbi tė ardhmen nė filmat trillueso-shkencorė tė tyre.
Kėshtu njė ndėr palėt mė tė interesuara pėr arritjen e vėnies sė njeriut nė gjumė dimėror ėshtė enti i qeverisė amerikane pėr hapėsirėn Nasa, e cila shpreson njė ditė tė arrijė tė dėrgojė njerėz drejt galaksive tė reja dhe qytetėrimeve jashtėtokėsore. Qė njerėzit nė anije kozmike tė rronin kaq gjatė do tu duhej tė flinin me muaj apo me vite.
E interesuar ėshtė edhe Ushtria e SHBA-sė. P.sh. mund tė viheshin nė gjumė dimėror, qė ėshtė njė gjendje prehjeje tė qėndrueshme, ushtarėt e plagosur nė fushėn e betejės deri kur tė arrinin nė spital.
Nėse do tė arrihej tė viheshin nė gjumė dimėror organe tė veēanta tė trupit tė njeriut do tė mundej tė ruheshin kėto organe me muaj tė tėrė, ēfarė do tė pėrbėnte njė revolucion nė mjekėsinė e transplantimeve, sepse sot pėr sot organet duhet tė transplantohen pėrbrenda disa ditėsh, nga shkėputja prej trupit.
E bėjnė edhe majmunėt.
Para pak kohėsh dijetarėt e Universitetit nė Marburg tė Gjermanisė zbuluan diēka tepėr mahnitėse. Ata gjetėn pėr herė tė parė njė lloj majmuni tė familjes Lemure nga Madagaskari qė bien nė gjumė dimėror.
Meqėnėse majmunėt janė kafshėt mė tė afėrta me njerėzit, atėherė mendohet se kjo cilėsi biollogjike mund tė pėrdorej edhe nga njerėzit.
Haldmaier, qė ėshtė profesor nė Universitetin e Marburg-ut dhe qė ka luajtur njė rol tė rėndėsishėm nė arritjen e shumė zbulimeve shkencore thotė: "Njerėzit nuk kanė ndonjė ndryshim thelbėsor nga gjitarėt e tjerė. Nuk ka asgjė qė tė kundėrshtonte idenė se edhe njerėzit mund tė bėnin gjumė dimėror."
Gjumė dimėror nė Sibiri
Njė shembull gjumi dimėror ndėr njerėzit ėshtė rasti i njė fisi siberian qė rronte pėrpara 100 vjetėsh nė anėt e Pskov. Pėr shkak tė mungesės sė ushqimeve gjatė dimrit familjet mblidheshin pėrqark zjarrit qė me rėnien e borės sė parė dhe nisnin kėshtu tė flinin. Njė herė nė ditė secili ēohej dhe hante njė copė bukė, gėlltiste njė gllėnkė ujė dhe kthehej pėrsėri pėr tė fjetur. Ata e kryenin kėtė punė pėr gjashtė muaj tė tėrė derisa tė vinin shenjat e para tė pranverės. Kėtė gjumė dimėror ata e quanin "Lotska".
Pėrgatiti
Alvin Ekmekēiu
- Mbėshtetur tek materiali i revistės austriake Surfmed
Vė re! Respekto punėn tonė ! Mos pėrdor shkrimet e kėsaj reviste pa lejen tonė dhe pa vėnė nė dukje se puna e kujt ėshtė !
|