Fėmijėve u thuhet se nuk duhet gėnjyer.
Nė tė vėrtetė ēdo njeri gėnjen nė forma tė ndryshme mesatarisht 200 herė nė ditė. Nė kėtė mėnyrė pėrpiqemi t“u shpėtojmė belave dhe ta bėjmė jetėn pak mė tė lehtė.
Studimet e bėra nga dijetarėt e Universitetit tė Würzburg-ut nxorrėn se fėmijėt nėn 4 vjeē nuk dinė tė gėnjejnė. Mė vonė ata mėsojnė tė kuptojnė se si mendojnė tė tjerėt dhe ky ėshtė kushti pėr tė ditur tė gėnjesh.
Aftėsia pėr tė gėnjyer ėshtė pjesė e inteligjencės sonė shoqėrore dhe na ndihmon qė tė mbijetojmė.
Pėr tė kuptuar nėse dikush gėnjen apo thotė tė vėrtetėn ne e shikojmė tjetrin nė fytyrė pėr tė studiuar mimikėn e saj. Sepse ēdo ndjenjė, qoftė edhe tė shfaqet pėr njė ēast tė vetėm mund tė lexohet nė fytyrė.
Njeriu zotėron njė sistem tepėr tė ndėrlikuar muskujsh nė fytyrė qė i japin asaj mimika tė ndryshme duke shėrbyer kėshtu si tregues tė ndjenjave tė tij, ndonėse ai mund tė mos jetė i vetėdijshėm mbi kėtė gjė. Pa kėtė sistem do tė ishte tepėr e vėshtirė tė kuptonim njėri-tjetrin. Kėtė vėshtirsi e ndeshin tė sėmurėt me Parkinson, sėmundje e cila ka si simptomė uljen e theksuar tė mimikės.
Erėrat e mira apo tė kėqija ndikojnė drejtpėrdrejtė trurin tonė dhe sjellin - shpesh herė nė mėnyrė tė pavullnetshme - njė kundėrveprim mimikal.
Edhe tė sėmurėt me Parkinson kundėrveprojnė nė mėnyrė spontane ndaj erėrave por e kanė tė vėshtirė tė pėrdorin mimikėn e vetėdijshme pėr tu shprehur, por nga ana tjetėr gėnjeshtrave tė tyre mund tu besohet mė lehtė.
Gėnjeshtėrzbuluesi
Njė aparat qė mat stresin nė trupin e njeriut tregon pėrafėrsisht por jo me saktėsi nėse dikush gėnjen apo jo.
Ky aparat ėshtė i pėrbėrė prej elektrodash qė vishen nė gishtėrinj dhe masin sasinė e djersitjes dhe dy si tuba nė gjoks dhe bel qė masin frekuencėn dhe thellėsinė e frymėmarrjes. Pėrveē kėtyre dy byzylykė nė krahė masin pulsin dhe trysninė e gjakut. Tė gjitha kėto janė tė lidhura nė njė kompjuter i cili vizaton kundėrveprimet e trupit tė atij qė ėshtė marrė nė pyetje.
Pėrpara pyetjeve kritike bėhen pyetje tė pazarar dhe tė pėrgjithshme si ēfarė dite ėshtė, mbi emrin, mbi pėrbėrjen e familjes apo tė tjera tė tilla tė ngjashme.
Pastaj bėhen krahasime midis pėrgjigjeve tė dhėna dhe interpretimi i vizatimeve tė bėra nga kompjuteri.
Por pėrfundimet qė nxirren nga Gėnjeshtėrzbuluesi nuk njihen nė gjyq.
Dikush qė gėnjen dhe e fsheh kaq bukur atė duke i besuar edhe vetė gėnjeshtrės sė tij nuk shfaq shenja stresi pėrpara kėtij aparati.
Pėrgatiti
Alvin Ekmekēiu
- Mbėshtetur nė materialin e programit Nano tė kanalit 3sat
Vė re! Respekto punėn tonė ! Mos pėrdor shkrimet e kėsaj reviste pa lejen tonė dhe pa vėnė nė dukje se puna e kujt ėshtė !
|